Historische context

Op 1 juli vieren we Keti Koti en herdenken wij de afschaffing van de slavernij. Keti Koti betekent ‘De ketenen zijn gebroken’ in het Sranantongo, de taal van Suriname. In de taal van de voormalige Nederlandse Antillen, het Papiamentu, is dat: Kadena Kibrá. In een groot deel van gekoloniseerde gebieden zijn gebroken ketens het dominante beeld voor het einde van de slavernij.

De officiële afschaffing bij wet geschiedde in Suriname en Nederlandse Antillen in 1863. In Indonesië werd dit proces ‘al’ in 1860 in gang zet. In al deze landen was daarmee het slavernijsysteem nog niet ten einde. Nog tien jaar werden mensen gedwongen om op de plantages te werken. De slavenhouders werden ook nog eens gecompenseerd voor hun ‘verlies’, terwijl de vrijgemaakte mensen zelf niets kregen.

De Nederlandse betrokkenheid bij de slavenhandel begon in het jaar 1528. Pas in 1914 stopte de slavernij op Nederlands grondgebied toen op het laatste Indonesische eiland hieraan een einde werd gemaakt. Bijna vier eeuwen heeft het geduurd.

Het Nederlands slavernijverleden was gebaseerd op ontmenselijking, onderdrukking en uitbuiting vanuit een positie van macht, overheersing en de leugen van witte superioriteit. Niet alleen werden mensen beroofd van hun geboortegrond, geketend en tot slaaf gemaakt, ook werden generaties kinderen in onvrijheid geboren. De sporen van dit onrecht en bedrog zijn nog dagelijks voelbaar en nadelig voor de Afro-Caribische gemeenschap en alle mensen van kleur.

Deze geschiedenis moet in zijn volle context worden gekend. Het gaat om de erkenning dat deze periode heeft geleid tot profijt voor de een en pijn voor de ander. Om de bereidheid om als samenleving de balans te herstellen. Daarom herdenken en vieren we samen Keti Koti – Kadena Kibrá!

Theater voor Keti Koti onderzoekt het koloniaal verleden met…

Bekijk deze videoclips voor meer verhalen!

Nancy Jouwe, cultuurhistoricus, docent, onderzoeker en schrijver, licht een tipje van de sluier van het koloniale verleden van Utrecht. Ze toont en vertelt ons over de geschiedenis van het pand Janskerkhof 13 dat nu Universiteit Utrecht vestigt.

Met dank aan Universiteit Utrecht - Janskerkhof.

Cissy Gressmann, projectcoördinator, neemt ons mee door Bitterzoet Erfgoed, de culturele manifestatie over het slavernijverleden van Groningen.

Culturele Manifestatie Bitterzoet Erfgoed in Groningen t/m september 2022

Getoond werk:

Yeye van Faisel Saro in de Akerk, tentoonstelling 'Kunst in de Akerk'
Diaspora van Phillip Ekwaro-Osire in GRID Grafisch Museum, tentoonstelling 'Onder_Druk'
Historische schilderijen met commentaar in tekst van Vamba Sherif in Groninger Museum , tentoonstelling 'Zwart in Groningen'
Sociaal sculptuur 201 van Faisel Saro in Groninger Museum, tentoonstelling 'Zwart in Groningen' NAAM

Met dank aan Groninger Museum, GRID Grafisch Museum en de Akerk.

Video: Selwyn de Wind | Redactie en realisatie: Marisa Monsanto en Gisèle Mambre | Mogelijk gemaakt door VSB Fonds | ©️Theater voor Keti Koti 2023